zwaluw

Lena Claessen

Mevrouw Poes

David Alberti

Let it be

Chard van den Berg

Bergvrouw, zonnekind

Jolien Cerpentier

De Lampenwinkel: Dagboek Here (3)

Jaap Blankespoor

Bekentenis – een begin

Lelie Danesh

And I have to understand while I’m alive, you hear? Because afterwards it will be too late. – Clarice Lispector, Água Viva



Dit begin is ook mijn eind. Laat ik daarom beginnen te zeggen, dat wat ik was niets meer hoeft te zijn. Dat ik niet, nooit schoenen nodig had, geen haar, geen ogen. Wie ik? Had geen tong nodig, om te spreken voor een gevallen leven.&nbsp;



En al die tijd kon ik precies zien wat eraan zou komen. Liggend op dit platgeslagen gras, ontbloot, denk ik aan het verlaten kind binnenin mij. Dit kind zocht naar vlees en botten en vond zichzelf gevoed met leegte, zonder twijfels, opgelucht.&nbsp;



Het dovende licht in de bovenkamer streelt mij. Ik weet dat ik verloren hoor te zijn, toch lijk ik gevonden, door alles wat mij omringt. De dansende armen van de bomen. Gewiegd door een zwakke wind, die trommelt in mijn oren als een klaagzang, daar stolt tot een steek.&nbsp;



Het ademen, een radeloze klacht, valt zwaar als onaanraakbare jeuk. Desondanks, ben ik heel, lig ik bedekt met modder, bladeren en insectenpis. Op mijn borstkas liggen resterende schrammen van trots en stof. Ik ben nog heel. Ik ben nog heel.&nbsp;



Hiervoor dacht ik dat ik wist dat ik dacht. Ik weet dat ik gepeinsd heb. En ik herinner me wat voortvloeide uit mij, in die voorgaande jaren, de vreugde die zo volmaakt mij belaagd heeft. Iedere anticipatie op een volgende ochtend, een onverwacht wonder. Is het wat kwam al gekomen?&nbsp;



Hier ben ik. Ik en mijn, mijn bloed doordrongen handen, tegen mijn borstkas aangedrukt. Is dit alles wat er is aan angst, aan het einde van het licht? Het laatste flikkeren ervan. Ik zie de blauw vlammende kusjes lelijke dikke engelen en grote fluisteringen al neervallen.&nbsp;

And I have to understand while I’m alive, you hear? Because afterwards it will be too late. – Clarice Lispector, Água Viva Dit begin is...

Tot morgen, meneer Bulgakov – 5

<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-medium"><img data-recalc-dims="1" loading="lazy" decoding="async" width="219" height="300" src="https://i0.wp.com/vuurland.bes-sel-sen.studio/wp-content/uploads/2025/07/LOVE-BULGAKOV-3.png?resize=219%2C300&#038;ssl=1" alt="" class="wp-image-7248" srcset="https://i0.wp.com/vuurland.bes-sel-sen.studio/wp-content/uploads/2025/07/LOVE-BULGAKOV-3.png?resize=219%2C300&amp;ssl=1 219w, https://i0.wp.com/vuurland.bes-sel-sen.studio/wp-content/uploads/2025/07/LOVE-BULGAKOV-3.png?resize=748%2C1024&amp;ssl=1 748w, https://i0.wp.com/vuurland.bes-sel-sen.studio/wp-content/uploads/2025/07/LOVE-BULGAKOV-3.png?resize=768%2C1051&amp;ssl=1 768w, https://i0.wp.com/vuurland.bes-sel-sen.studio/wp-content/uploads/2025/07/LOVE-BULGAKOV-3.png?w=994&amp;ssl=1 994w" sizes="auto, (max-width: 219px) 100vw, 219px" /></figure></div>


Mijn hart scheurde toen ik las over de werken die u verbrandde in de haard, over hoe de vlammen er eerst overheen gleden,



ze vervolgens verslonden. Hoe keek u ernaar? Ik denk nog aan uw handschrift, woorden zonder recht op leven.



Heeft u kunnen slapen sindsdien?



Hoe op te staan na dit verdriet.&nbsp;

Mijn hart scheurde toen ik las over de werken die u verbranddein de haard, over hoe de vlammen er eerst overheen gleden, ze vervolgens verslonden....

Tot morgen, meneer Bulgakov - 4

<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-medium"><img data-recalc-dims="1" loading="lazy" decoding="async" width="219" height="300" src="https://i0.wp.com/vuurland.bes-sel-sen.studio/wp-content/uploads/2025/07/LOVE-BULGAKOV-2.png?resize=219%2C300&#038;ssl=1" alt="" class="wp-image-7245" srcset="https://i0.wp.com/vuurland.bes-sel-sen.studio/wp-content/uploads/2025/07/LOVE-BULGAKOV-2.png?resize=219%2C300&amp;ssl=1 219w, https://i0.wp.com/vuurland.bes-sel-sen.studio/wp-content/uploads/2025/07/LOVE-BULGAKOV-2.png?resize=748%2C1024&amp;ssl=1 748w, https://i0.wp.com/vuurland.bes-sel-sen.studio/wp-content/uploads/2025/07/LOVE-BULGAKOV-2.png?resize=768%2C1051&amp;ssl=1 768w, https://i0.wp.com/vuurland.bes-sel-sen.studio/wp-content/uploads/2025/07/LOVE-BULGAKOV-2.png?w=994&amp;ssl=1 994w" sizes="auto, (max-width: 219px) 100vw, 219px" /></figure></div>


Met kleverig geweten, schuilend in de hoek van een verlaten kamer.



Kunt u de deur vanavond openlaten?

Met kleverig geweten,schuilendin de hoek van een verlaten kamer. Kunt u de deur vanavond openlaten?

Tot morgen, meneer Bulgakov – 4

Tot morgen, meneer Bulgakov - 3

<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-medium"><img data-recalc-dims="1" loading="lazy" decoding="async" width="219" height="300" src="https://i0.wp.com/vuurland.bes-sel-sen.studio/wp-content/uploads/2025/07/LOVE-BULGAKOV-1.png?resize=219%2C300&#038;ssl=1" alt="" class="wp-image-7242" srcset="https://i0.wp.com/vuurland.bes-sel-sen.studio/wp-content/uploads/2025/07/LOVE-BULGAKOV-1.png?resize=219%2C300&amp;ssl=1 219w, https://i0.wp.com/vuurland.bes-sel-sen.studio/wp-content/uploads/2025/07/LOVE-BULGAKOV-1.png?resize=748%2C1024&amp;ssl=1 748w, https://i0.wp.com/vuurland.bes-sel-sen.studio/wp-content/uploads/2025/07/LOVE-BULGAKOV-1.png?resize=768%2C1051&amp;ssl=1 768w, https://i0.wp.com/vuurland.bes-sel-sen.studio/wp-content/uploads/2025/07/LOVE-BULGAKOV-1.png?w=994&amp;ssl=1 994w" sizes="auto, (max-width: 219px) 100vw, 219px" /></figure></div>


Vergankelijk! Valt de werkelijkheid in te halen door een ander, met nog een 



tweede kloppend hart?



En het verlangen onszelf te verslinden,



weg te geven aan handen / tussen de benen te breken / armen om te buigen



– ver weg valt, vervolgens, gedoopt nu noch zichzelf, noch de ander.

Vergankelijk!Valt de werkelijkheid in te halen dooreen ander, met nog een  tweede kloppend hart? En het verlangenonszelf te verslinden, weg te gevenaan handen / tussen...

Tot morgen, meneer Bulgakov – 3

Tot morgen, meneer Bulgakov - 2

<div class="wp-block-image">
<figure class="aligncenter size-medium"><img data-recalc-dims="1" loading="lazy" decoding="async" width="219" height="300" src="https://i0.wp.com/vuurland.bes-sel-sen.studio/wp-content/uploads/2025/07/LOVE-BULGAKOV.png?resize=219%2C300&#038;ssl=1" alt="" class="wp-image-7239" srcset="https://i0.wp.com/vuurland.bes-sel-sen.studio/wp-content/uploads/2025/07/LOVE-BULGAKOV.png?resize=219%2C300&amp;ssl=1 219w, https://i0.wp.com/vuurland.bes-sel-sen.studio/wp-content/uploads/2025/07/LOVE-BULGAKOV.png?resize=748%2C1024&amp;ssl=1 748w, https://i0.wp.com/vuurland.bes-sel-sen.studio/wp-content/uploads/2025/07/LOVE-BULGAKOV.png?resize=768%2C1051&amp;ssl=1 768w, https://i0.wp.com/vuurland.bes-sel-sen.studio/wp-content/uploads/2025/07/LOVE-BULGAKOV.png?w=994&amp;ssl=1 994w" sizes="auto, (max-width: 219px) 100vw, 219px" /></figure></div>


De hemel, mijn lief, mijn stervende prooi.



Mag je je verheugen op kortstondig verlangen, vervolgens



het verlies, verwilderd over te blijven en oh



hier ligt dan het schepsel. Wat resteert,  iets moeizaam opgekweekt, 



binnensmondse liefde  voor mijn stervende prooi.

De hemel, mijn lief, mijn stervende prooi. Mag je je verheugenop kortstondig verlangen, vervolgens het verlies, verwilderd over te blijven en oh hier ligt dan...

Tot morgen, meneer Bulgakov – 2

Tot morgen, meneer Bulgakov - 1

<div class="wp-block-image is-style-default">
<figure class="aligncenter size-medium"><img data-recalc-dims="1" loading="lazy" decoding="async" width="219" height="300" src="https://i0.wp.com/vuurland.bes-sel-sen.studio/wp-content/uploads/2025/07/Scherm%C2%ADafbeelding-2025-07-12-om-20.14.29.png?resize=219%2C300&#038;ssl=1" alt="" class="wp-image-7222" srcset="https://i0.wp.com/vuurland.bes-sel-sen.studio/wp-content/uploads/2025/07/Scherm%C2%ADafbeelding-2025-07-12-om-20.14.29.png?resize=219%2C300&amp;ssl=1 219w, https://i0.wp.com/vuurland.bes-sel-sen.studio/wp-content/uploads/2025/07/Scherm%C2%ADafbeelding-2025-07-12-om-20.14.29.png?resize=748%2C1024&amp;ssl=1 748w, https://i0.wp.com/vuurland.bes-sel-sen.studio/wp-content/uploads/2025/07/Scherm%C2%ADafbeelding-2025-07-12-om-20.14.29.png?resize=768%2C1051&amp;ssl=1 768w, https://i0.wp.com/vuurland.bes-sel-sen.studio/wp-content/uploads/2025/07/Scherm%C2%ADafbeelding-2025-07-12-om-20.14.29.png?w=994&amp;ssl=1 994w" sizes="auto, (max-width: 219px) 100vw, 219px" /></figure></div>


Beste,



Gisteren in Moskou, waar de duivel toch besloot te wachten,



troost te bieden. Waar hij over de velden liep en twee tranen van zijn rechterwang afveegde.



Hij aanschouwde ons, lachend snurkend schoppend zwetend voor een bestaan



Nu, nog een dag  vergeving of vermomming.

Beste, Gisteren in Moskou, waar de duiveltoch besloot te wachten, troost te bieden.Waar hij over de velden liep en twee tranenvan zijn rechterwang afveegde. Hij...

Tot morgen, meneer Bulgakov – 1

Ongemak in dialoog - 4

De tak slaat recht vooruit door het raam heen en wordt weer teruggetrokken. Het gebroken glas springt de kamer in. De vloer onder hen begint te beven. De muren verliezen hun grip op elkaar en vallen steeds verder uitéén. Het plafond brokkelt af en de stukken vallen overal neer op de vloer. Behalve waar zij naast elkaar staan. Om hen heen een schone cirkel, waarin zij zichzelf vasthouden, met gesloten ogen.



Het beven van de kamer stopt. Een grijze wolk van stof hangt laag tegen de grond. Daar waar het plafond zat, is nu een grote hemel te zien, bezaaid met sterren. De grijze wolk begint te stijgen, tot het daarboven verdwijnt, de grote hemel in. De takken van de boom komen door het raam naar binnen. Ook haar wortelen, die getrokken zijn richting het cement van de muur en daar nu in vast zitten.&nbsp;



Zij staan nog op dezelfde plek midden in de kamer. Na de verdovende toon van het instorten, keert de stilte in kleine pozen terug en houdt aan. De grip van hun vingers, om hun eigen lichaam heen geslagen, begint los te laten. Hun handen klappen open en hun armen vallen weer naar beneden. Zij opent voorzichtig haar ogen en kijkt om zich heen, dit is haast geen kamer meer. Haar ademhaling is warm en blijft in de lucht hangen als een wolk in de kou. Haar hartslag dreunt, in haar handen, haar benen, haar hoofd, haar borstkas en beweegt op en neer en op en neer.&nbsp;



Hij heeft zijn ogen geopend, voelt de nood te spreken maar zwijgt. De stilte heeft zich gevuld, nu hij naast zich het dreunen van haar hartslag hoort. Hij zwijgt. Zou hij nu zijn mond openen, dan zouden de letters er in brokken uitvallen. Dan zou hij stamelend met de stilte het gevecht aangaan, zonder erin te slagen. Met de angst voor het spreken, blijft hij liever bedekt met ongemak.&nbsp;



‘Hoe kunnen we nu nog schuilen?’ Ze kijkt naar hem, haar ogen groot en glanzend. Hij pakt haar hand en trekt haar mee richting de deur. Haar arm beweegt mee en haar bovenlichaam keert zich naar de deur, maar haar voeten blijven standvastig staan. Ze kijkt naar haar voeten en haalt haar schouders verontschuldigend op. ‘Ik heb geen schoenen aan, dat maakt het erg onhandig om mee te gaan.’&nbsp;



Hij laat haar hand los. Boven hen ziet hij een nieuwe ochtend ontstaan. Een witte zon komt omhoog en gooit een groot wit laken over hen heen. Wat als ik een vogel was, denkt de man. Met verdorven veren, op de vaart van een stijgende wind. Vluchtend, boven de kamer, zal ik haar blijven zien. Steeds kleiner tot enkel een punt overblijft, in de verte.&nbsp;

De tak slaat recht vooruit door het raam heen en wordt weer teruggetrokken. Het gebroken glas springt de kamer in. De vloer onder hen begint...

Ongemak in dialoog – 4

Ongemak in dialoog - 3

In de rechterhoek van de kamer ligt wat aarde verstrooid over de gebarsten tegels. Daarbovenop liggen vier uitgedroogde planten.



‘Waar schuilen we voor?’ Hij zit nog op dezelfde plek. Zijn blik strekt zich uit naar de andere kant van de kamer. ‘Voor een grote hoeveelheid aan dingen. Een grote hoeveelheid aan onbekende dingen.’ Ze zit op de vloer, met haar armen ineengeslagen op haar schoot. Hij staat op, kijkt naar rechts. ‘Heb jij het raam geopend? Voor een ademgebed?’ Hij duwt zijn gezicht tegen de open gleuf van het raam, ademt luid. ‘Wat warme lucht om in te slikken’. 



Ze kijkt naar hem, een frons vastgehaakt op haar voorhoofd, denkende aan zijn eerste vraag. ‘Ben ik niet vergeten, waar eigenlijk voor?’ Ze sleept dit laatste woord langzaam over haar lippen en staat op, loopt ermee richting het raam. ‘Al dit schuilen. Hoe ik mijzelf vastkleef aan het gemak, hierbinnen de dagen door te brengen. Mijn gewicht valt als een steen naar beneden en mijn handen, ze zijn roze gekleurd. Zie, mijn handen.’ Haar handen zijn inderdaad roze gekleurd.&nbsp;



‘Het lukt me niet eens te denken aan de zonsondergang waar jij telkens van spreekt. Maar ik kan de lucht wel zien vanaf hier. Voor mij is ze alleen te zien in drie tinten blauw. En een uitgestrekt groen veld. Ook dat zie ik vanaf hier. Ik fluister naar ze. Neem mij, neem mij.’ Ze spreekt nu zachter. ‘Neem mij. Ik ben ingedeukt vlees en praat, met borsten en een vlakke buik. Neem mij voordat het vuur binnenin mij begint te branden en ik overblijf met niets dan as in hand.



Ik vraag aan de wind over het veld: neem mij in drie tinten blauw. Dan zal ik je omhelzen. Mocht je een nek hebben, dan zal ik die kussen, strelen. Jouw huid, waar ik doorheen zal vallen. En de val, waarbinnen ik zal worden tot wat ik ben: uitdovend, een moment, een kleiner moment en daarbinnen nog vol hoop. Je gelooft me niet. Je lacht.’ ‘Omdat je niet zal gaan.’ Ze valt stil, kijkt nog steeds uit het raam.&nbsp;



‘Ik zal niet gaan. Ik zou het niet kunnen.’ Haar mondhoeken tillen zich met moeite omhoog. De vingers van de tak buiten het raam beginnen weer tegen het glas te kloppen. Telkens iets harder. Zodra ze het opmerkt doet ze twee stappen naar achteren. Hij merkt nog niets op. Na de afgelopen dagen is het geluid in zijn oren tot stilstand gekomen.&nbsp;



Ze besluit zich om te draaien, er niet naar te kijken en de intensiteit ervan te negeren. Een intensiteit die alleen zij nu opmerkt. Ze gaat met haar rug naar het raam toe staan, met haar armen omhelst ze haar lichaam, een vaste greep, zekerheid. Hij staat net als zij, met zijn rug naar het raam. Hij zet een stap in haar richting en gaat precies naast haar staan. Achter hen klopt de tak steeds harder tegen het raam. De druk op het glas neemt toe.&nbsp;



Voor een laatste keer duwt de tak zich tegen het raam, deze keer breekt het glas.&nbsp;

In de rechterhoek van de kamer ligt wat aarde verstrooid over de gebarsten tegels. Daarbovenop liggen vier uitgedroogde planten. ‘Waar schuilen we voor?’ Hij zit...

Ongemak in dialoog – 3

Ongemak in dialoog - 2

Buiten duwt de wind de vingers van een tak tegen het raam. De tak blijft aankloppen. Zij ligt met haar rug op de warme tegels van de vloer, ze staart naar het plafond. Een platgeslagen vlakte, die zich steeds verder uitstrekt en steeds dichterbij komt. Steeds lager. Wat als het nog wat lager, wat als het op haar borstkas zou drukken, haar adem pauzeert, voor heel even.&nbsp;



De deur gaat open. Ze hijst haar hand de lucht in, vingers uitgespreid. Hij stopt met lopen. ‘Laat me alleen een stap dichterbij zetten.’ Ze rolt over, drukt haar lippen tegen de grond aan en praat zachtjes. ‘Laat mij de grond losrukken. Een gat graven en als ik erdoorheen pas, laat me dan onder deze vloer liggen.’ Hij antwoordt haar niet. Hij gaat in de hoek tegenover haar zitten, kijkt naar de vloer en drukt zijn vingers in de tussenruimtes van de tegels.&nbsp;



Hij drukt zijn nagels erin, steeds dieper, twee tegels komen los en rijzen omhoog. Hij drukt zijn hand verder de grond in. Ergens daar beneden, voelt hij de wortelen van iets, hij grijpt het vast, trekt het omhoog. Hij trekt een ongetemde plant eruit. Een onkruid. Iets met donkergroene bladeren en gele knoppen. Hij graait weer de aarde in, trekt er nog een uit, nog een, nog een. Vier tegels zijn gebarsten. Ze heeft haar hoofd al omgedraaid, kijkt er vol ongeloof naar. 



‘De plant houdt zich gedeisd, diep beneden.’ Hij brengt de plant dichterbij zijn gezicht. ‘Nachtplanten.’ ‘Hoe overleven ze daar beneden?’ vraagt ze zachtjes. ‘Hierboven blijven ze ook niet lang leven. Ondergronds zoeken ze vooral dekking.’ ‘Waar zijn ze bang voor?’ ‘Voor ons, vrees ik.’ Hij brengt zijn vingers naar de gele knoppen van de plant en raakt ze aan met zijn rechterwijsvinger. De groene bladeren klappen dicht en bewegen langs de steel omhoog, hier ontvouwen ze zich en bedekken de gele knop.&nbsp;



‘Door ons.’ Hij haalt zijn rechterwijsvinger weer weg. ‘De planten ontwrichten zichzelf en beginnen zichzelf te vervormen. Ze vinden een nieuwe kamer om in te leven, een zonder zuurstof, met geweld, wat vervolgens vrijheid genoemd kan worden. Dan ademen ze weer en schudden hun bladeren los. Ze behouden een gele tint, een herinnering aan hun oorsprong, het lokken van de insecten. Wellicht nu de mieren. Kuddes aan mieren. Al wat zich schuilhoudt, lokt elkaar en omringt elkaar. Omhelst elkaar. Hoe zou dat zijn?&nbsp;



En waar zitten wij? Nog verscholen. Voor wat, voor onszelf? Voor wat we denken dat nog zal komen? Wellicht komt er niets. Zitten we met de leegte, jarenlang en komen we uiteindelijk alleen nog onszelf tegen. Wat zullen we dan zeggen? Misschien zal ik je ook niet meer herkennen. Zal dat me gelukkig maken, om te weten dat ik al die tijd weggaf en uiteindelijk kan zeggen, zo, nu is het gedaan. Nu heb ik het geheel opgevuld. Je lacht. Je gelooft me niet.&nbsp;



Ik stond net voor de deur. Verder dan jij zal gaan. Je hoeft me niet zo aan te kijken. Ik weet dat je dit wil horen. Je zal hier iets over willen weten. Over de zonsondergang, hoe het langzaam naar beneden bewoog. Waar ik aan dacht toen ik ernaar keek. Een vogel te zijn, met verdorven veren. Een dikke snavel. Op de stroom van een dalende wind.’

Buiten duwt de wind de vingers van een tak tegen het raam. De tak blijft aankloppen. Zij ligt met haar rug op de warme tegels...

Ongemak in dialoog – 2

Ongemak in dialoog - 1

De vrouw, nog naamloos, besluit precies in de spleet van twee muren te gaan zitten. Een hoek om zichzelf in te nestelen, de takken over haar schouders te dragen en onder haar knieën. Er hangt opgedampt zweet in de ruimte, het kleeft aan het plafond. Ze houdt met haar handen haar knieën vast en wiegt haarzelf naar voren en naar achteren. Ze kijkt hem aan. 



‘Ik heb niet langer de behoefte gezien te worden. Ik zal voortaan hier blijven. Zelfs opstaan zal niet nodig zijn. Ik zal langzaam een ornament worden om door de kamer te dragen, dat zal me gelukkig maken.&#8217;



De man, ook naamloos voor nu, loopt heen en weer. Hij kijkt recht voor zich uit en in tussenpozen draait hij zijn hoofd naar de vrouw.&nbsp;&#8216;Je zit hier nu een uur en je wangen zijn rood, je wallen paars, je knokkels zullen langzaam verroesten tot je loslaat. Wat dan?’



‘Dan neem ik een nieuwe houding aan.’ Ze draait zich om en gaat met haar rug naar hem toegekeerd zitten. Er is een raam aan haar rechterzijde, ze ziet de afdruk van het licht op de muur afnemen. Hij kijkt naar buiten, ziet de vingers van een boom tikken tegen het raam. Een holle dreun, herhalend. De zon is rood doorkruist. Een hemel zinkt, stamelt, vecht tegen het doodgaan. Wat als ik een vogel was, denkt de man. Met verdorven veren, op de vaart van een dalende wind. Ontvlucht, boven de kamer, zie ik dan een dak wat op instorten staat. ‘Hoelang zul je achter me blijven staan?’ Ze zucht.&nbsp;



‘Niet voor lang. Een uur. Misschien minder. Waarschijnlijk veel minder. Tot je met mij de kamer uitstapt. Tot je opstaat. Ik wil dat je opstaat. Ik wil dat we samen de deur uitlopen. Ik kan niet langer wachten. Ik kan niet zonder je vertrekken.’&nbsp;



‘Ik zal niet door de deur passen. Ik zal met mijn armen gespreid in die richting komen lopen en niet meer door de opening passen. Mijn voeten zullen stil blijven staan, net voor de drempel. Ik zal recht vooruitkijken, maar niets meer herkennen. Alles daarbuiten is vervaagd geraakt.’ Ze kijkt om zich heen, zoekend. ‘Waar zijn mijn schoenen? Ik heb ook geen schoenen meer, dat maakt het erg onhandig om op te staan.’&nbsp;



De man houdt zijn handen voor zich uitgestrekt ‘Ik kan je dragen.’ Ze blijft zitten, houdt de stilte in haar armen tot zijn geduld dooft. Hij laat zijn handen vallen en loopt nog twee keer heen en weer. Hij zal voor even naar buiten moeten gaan, denkt hij, alleen voor de deur. Voordat hij geen adem meer overhoudt. Voordat de ruimte hem verstikt, zij hem verstikt. Zij zal hem wurgen, zonder beweging, met aarzeling. Ze zal het doen, met die stilte in haar armen en haar woorden die nog koud zullen naklinken, wanneer het einde lacht. 



Ze hoort zijn voetstappen, een deur opengaan en weer dichtslaan.

De vrouw, nog naamloos, besluit precies in de spleet van twee muren te gaan zitten. Een hoek om zichzelf in te nestelen, de takken over...

Ongemak in dialoog – 1

Ongemak - ziekte

Onder het station ligt het cabinet der dingen



Een wagen, een huis, een rat, een touw



Een vrouw ligt naakt in de hoek Ze drinkt van het water Dat druipt uit de pijpen



Een kapotte stoel, een duizendpoot, een rivier, een boom



Onder het station kruipt iets levends voort Wat resteert, hijgt Hoort de wind hier luider



Rolt zichzelf met plezier en lust&nbsp; Over een stoffige laag Een besmette vacht



Een lach&nbsp; Boven zijn ze vergeten te spreken Hier liggen we bedekt



Met koorts, met takken, met muren, met onszelf



Wat ervan overblijft Scherpe tanden en verwildert haar Naamloos en nog, vol woorden

Onder het station ligt het cabinet der dingen Een wagen, een huis, een rat, een touw Een vrouw ligt naakt in de hoekZe drinkt van...

Ongemak – ziekte

Ongemak - hond

Binnen deze metalen kooi drukt de vacht aangerand tegen het staal



Ben ik de hond,&nbsp; Staar ik recht vooruit&nbsp; een raam in de verte



waar de naaldbomen leven dat is, mag zijn



Dag 78 Tot ik geen verlangens meer heb  liever wordt geklemd door de riem  liever overboord 



De bel van Pavlov tekent nog een cirkel op de grond&nbsp;



dat is waar ik blijf, zit ik voor je Roep het naar me, zeg zit, zeg zit&nbsp;



Dag 79 De galm van een dichtgeslagen deur 



Ik hap adem, schuimbek voor de regen&nbsp; die tikt tegen de ramen,&nbsp;



waar zal ik zijn, met een staart die kwispelt&nbsp; met een staart, dit dier



dat rent&nbsp; onophoudelijk zal blijven rennen&nbsp;

Binnen deze metalen kooi drukt de vachtaangerand tegen het staal Ben ik de hond,&nbsp;Staar ik recht vooruit&nbsp;een raam in de verte waar de naaldbomenleven dat...

Ongemak – hond

Ongemak - lust

Of ook: hoor hoe ze walst over een metalen plaat&nbsp;



Het was een heldere dag toen hij binnenviel op dit versleten stuk land&nbsp; een veld van 105 bij 68 meter Hij bleef staan in een hoek&nbsp; omgeven door een langzame stilte die hij onderbrak met luid dreunende zinnen:



God zegene de eerste vrouw op aarde schreeuwde&nbsp; maak mij! Dit is redding zonder gebrek. Hier is het ras, onvermoeid Ontwaakt in een grijze wolk vol lust Ik stond op om te zeggen oh ik jaag om te slachten, kom naar mij! Mijn buik rammelt al dagen&nbsp;



Ik ruik je al in de verte wanneer de lucht zwaar is van terpentine en schoenlak&nbsp; Kom toch naar me toe ik zie je met dauw en al&nbsp; druipend likkend&nbsp; klein hert met een vacht vol vlooi ik moet jou



Wees niet verlegen&nbsp; Kom geen grom Geen zorgen



Ik ken enkel goede manieren, zie je mijn nette handen? Kijk zie je dan niet mijn sterke handen?&nbsp; Ja zo, lig je goed?&nbsp;



Het is geen maandag meer wanneer de eerste vrouw schreeuwt god zegene mij, ik ben gemaakt uit bosbes en druiven Lang leve deze moderne tijd, die mij maar niet loslaat Laat mij verstrengeld tussen aderen en naakte sisgeluiden



Bevrijd mij, ik weet niet meer hoe ik moet lopen&nbsp;



Ik wacht op maandag, zodat ik weer als een haas door de sneeuw kan rennen Zodat ik, haas, kan schreeuwen:&nbsp;



Raak mij! Raak mij!&nbsp;



De kogel is nog lang niet ontdooid in deze grond van roet en zand Versper mij de weg dan kan ik langer glimlachen en met mijn vuist&nbsp; in de vacht van de wind zal ik komen&nbsp; Met de sterren omhuld in metaal en waan zal ik komen&nbsp; Met mijn tong tussen mijn tanden zal ik komen&nbsp; Met een suis in het oor&nbsp; Met een baksteen onder een voet&nbsp; Met een zucht Met twee keer een zucht

Of ook: hoor hoe ze walst over een metalen plaat&nbsp; Het was een heldere dag toen hij binnenviel op dit versleten stuk land&nbsp;een veld van...

Ongemak – lust

Ongemak - cement

Er ligt vocht achter dit cement, het kruipt bij me naar binnen



Ademt het hier niet langer?



Kan een kamer zichzelf deconstrueren? &nbsp; Jij staat in de deuropening Ik speel een wachtende moeder, sta al dagen achter je en herhaal: &nbsp; Wat als je me niet ziet en ik vanachter naar je toe sluip (bescherming komt met twee armen door en over je heen) en ik je vervolgens vastgrijp, met klauw en snuit, schouders laag, tussen je benen? &nbsp; Het zal niet lukken Je nek is nog stijf en je hoofd klopt en je hart scheurt en je huid pelt af en je kruipt door de ruimte heen, 



naar adem happend en het stort allemaal neer maar alleen op jou en je schreeuwt en ik ben hier &nbsp; te midden van deze muren, die zich verder ontleden. Het bot en merg wat zich toont, een lelijk kloppend hart



van waar ik nog eens zal roepen: Keer je om, ik zal je een blik vol liefdadigheid geven &nbsp; Je kijkt

Er ligt vocht achter dit cement, het kruipt bij me naar binnen Ademt het hier niet langer? Kan een kamer zichzelf deconstrueren?&nbsp;Jij staat in de...

Ongemak – cement

Ongemak - ikzelf

Ik ben verzot op mijzelf maar ik ben bang dat ik niet lang meer heb. Hoe vaker ik&nbsp;



in de spiegel kijk hoe meer ik lijk te vervagen.



Ik zie mijn huid zo harig.



Zo verwoed.



Ik wrijf met mijn vingers langs het verruwde.&nbsp;



Ik drijf in argwaan.







Nog in lof over mijn stem.







In lof over mijn gebrek aan bescheidenheid.



In lof over de ander die ik had kunnen zijn.







Ik sluit mijzelf in, binnen muur 1,



muur 2



5,&nbsp;



9.

Ik ben verzot op mijzelf maar ik ben bang dat ik niet lang meer heb. Hoe vaker ik&nbsp; in de spiegel kijk hoe meer ik...

Ongemak – ikzelf

Nachtkruipen - kraai

Boven de avond, op zwart plateau, zit de Kraai, grijpt met zijn klauw in woorden als&nbsp;vergeef mij, geloof mij, benauw mij&nbsp;en&nbsp;verdoof mij.&nbsp;



Ik kijk naar mijn handen en zie argwaan en lust. Vermomd als schaduw, om mij heen geslagen, beweeg ik wankelend over een gebarsten cementgrond.&nbsp;



In de hemel raast de klauw, rijkt naar de tong van het licht. Achter een raam roept, in dronken mank, zingt het:



Hier is het verlangen. Waar we blijvend zullen dansen, steeds, nog ietsjes langer. Laat ons toch, nog ietsjes langer.&nbsp;



Het is de kamer daar, zie het licht slaat met een vuist een gat in het zwart, zie het litteken dat het nalaat. Binnen bewegen ze als violen, geen zal smeken om verlof.&nbsp;&nbsp;&nbsp;



Ik&nbsp;sta geklemd in de kou, zie de lampen de straten verschroeien. Ik kijk door het raam naar binnen, zeg&nbsp;hey! Hoor je mij. Hoor je mij, zelfs wanneer ik fluister. Zelfs wanneer ik schreeuw?



(Vanaf een afstand valt niks te doorbreken)&nbsp;Ik geef toe, ik vrees het donker. Ik vrees de stilte en alle opgeslokte woorden.&nbsp;



Ik vrees het ongemak en het beven van woede. Ik ben roet. Afgeveegd. Verdwaald. De-ik-hier-op-de-stoep met verbrande vingers. Toch, ik zal niks vermijden.&nbsp;



De woorden vallen vanuit de mond, raken stoepranden, breken af. Daar ligt mijn taal in drijfzand, de stilte die die vasthoudt, doorbroken&nbsp;



nu van boven de zwarte hemel scheurt, komt groots met zwarte veren, de Kraai. Haar vacht drukt tegen me aan, mijn adem hapert.



Hart van me, je verraad me wanneer je in de stilte bijt. Maar ik vergeef je, met mijn roet en mijn zand.&nbsp;



Zo heb ik in een dodende afwachting naar je gekeken&nbsp;



tot ik jou werd, in een laatste zucht en met alle benauwdheid, ongemak, ongeloof en haat. Hebzucht, zelfs. En ik zag in jou diezelfde blik, op de dagen waarin ik diep diep.



De klauw grist het dak van de kamer, trekt het doormidden. De mensen kijken op, in het laken dat valt, ontluikt en ontleed, keren boven hen



witte punten, glijdend over het zwarte plateau. Een geheel landschap dat valt, en ademt, in en uit, in en uit.&nbsp;







<iframe loading="lazy" title="nachtkruipen - kraai by PROEFKONIJN" width="500" height="400" scrolling="no" frameborder="no" src="https://w.soundcloud.com/player/?visual=true&#038;url=https%3A%2F%2Fapi.soundcloud.com%2Ftracks%2F2092934349&#038;show_artwork=true&#038;maxheight=750&#038;maxwidth=500"></iframe>



Bijbehorende soundscape door Pepijn Rözer.

Boven de avond, op zwart plateau, zit de Kraai, grijpt met zijn klauw in woorden als&nbsp;vergeef mij, geloof mij, benauw mij&nbsp;en&nbsp;verdoof mij.&nbsp; Ik kijk naar...

Nachtkruipen – kraai

Nachtkruipen - roest

Hand geheven met wit uitgeslagen knokkels, staat in de gedoofde hoek op geplaveide grond, ademt luid suizend en hoest in zinnen als:



we slaan de woorden tot hun botten verankerd deinzen. Er is geen hiernamaals hier maar het deinst vol profeten, die zuchten en slikken in onverdraagzaamheid&nbsp;



is het principe van (1.) we hadden nooit moeten leren hoe te klagen. (2.) Zo zijn we luidkeels gestorven in een onzinnig verlangen van niets zijn. (3.) Dus werden we niets



maar we rennen alsnog verder. Iemand heeft ons dit ooit in het oor gefluisterd: ren verder, je wil niet weten wat er gebeurt als je stopt. Zo was ons babelgezwets, treuzellied, zanggebed.&nbsp;



Zo wilden we zijn, pogingen tot verblaffend gebrul. We werden woordloos, dwalend in stilte. En hier is mijn mening, tot slot



taal is mank. Loopt met een gespleten been, blozend. Wij zijn ook, blozend. Mank met gespleten been.&nbsp;



Wij zouden meer moeten kruipen, meer slijten, meer spugen.



Ergens in deze witregels wacht iets. Onzichtbaar. Hijgend. De mensen lopen nog om mij heen, in luide passen, verzuchten ze mijn woorden.&nbsp;



Hij is al geheel door de avond omhuld, zijn stem is geschaafd geraakt aan het slijten van lucht. Zijn hand daalt, de knokkels rood.



Ook morgen zal hij weer wijzen naar de hemel, met hoogmoed op deze vergeten grond. De waarheid is nachtkruipen, zal hij zeggen. Onopgemerkt zal hij blijven. Onopgemerkt zal hij kruipen.

Hand geheven met wit uitgeslagen knokkels, staat in de gedoofde hoek op geplaveide grond, ademt luid suizend en hoest in zinnen als: we slaan de...

Nachtkruipen – roest

Nachtkruipen - gebed

Ik denk toch echt dat hij de tranen eruit slaat. Ik zie hem ‘s ochtends kolen hoesten en een paard op z’n rug dragen tot de dag wegtrekt. Ik kan het niet beter maken dan dat. Ik heb zelf alleen nog deze grommende lach zonder tanden. Ik verloor ze gister.&nbsp;



Ze staat voor het raam, wast haar handen tot de huid verslijt, pelt en rauw trekt. Haar woorden razen. Ze staart de verte in, haar ogen gesplitst en benauwd. Haar mouwen raken het water van de kraan en vervagen naar het donker. Ze laat haar blik niet dalen.&nbsp;



Ze staan steeds voor hun deuren tussen die bakstenen en schoenen. Straks zal het weer gebeuren.&nbsp;



Ze stopt de kraan en ziet haar doorweekte mouwen. Ze plakken, kleven zwaar aan haar armen.&nbsp;



En het ruikt hier altijd naar schoenlak. Nu ruikt het ook nog eens naar natte mouw.



Ze houdt haar armen gehesen in de lucht en gaat aan tafel zitten. Haar blik daalt, staat stil bij een punt, haar wenkbrauwen geklemd met zorg.



Straks dimt het licht, dan zullen ze gezamenlijk beginnen te lachen. Maar voor hen is dat het gebed gemaakt voor late nachten. Het is de enige manier om te vergeten, anders sla je de tranen er weer uit.&nbsp;



Ze loopt gehaast naar haar dichte voordeur en drukt haar oor erop. Het gelach begint, als een zacht gefluister, deinzend tegen de deur, dan steeds harder, het botst, krioelt, oorverdovend wordt er gelachen. Ze legt haar natte handen over haar oren heen. Het huis begint te trillen. De stoelen en de tafel in de kamer rammelen. Ze begint mee te beven met de kamer. Het gelach van buiten houdt aan. Dan, stopt het. We horen de deuren buiten weer dicht slaan.&nbsp;



Ze loopt terug naar de tafel, inmiddels is haar huis met de nacht beladen. Ze steekt een kaarsje aan en gaat er tegenover zitten, haar blik daalt weer, vast op het lichtpunt voor haar. Ze gaat met haar aarzelende wijsvinger richting de vlam, beweegt hem door het vuur, rechts naar links, links naar rechts. Er wordt aan de deur geklopt. Ze schudt zich weg van de vlam, de verte in en staat op.&nbsp;



Leg die neer voor je binnenkomt.



Ze houdt de deur geopend, haar zoon draagt een paard op zijn rug. Hij legt het neer voor de deur, doet zijn schoenen uit, legt ze op de mat buiten.&nbsp;Kom binnen. Rug voorovergebogen, dat is haast permanent, nek steekt uit.&nbsp;



Ik weet wat je denkt ja. Je denkt altijd hetzelfde. Dan blijf je me zo aankijken.&nbsp;



Hij houdt zijn glimlach in, legt zijn handen over zijn mond, iets kruipt omhoog. Zijn hoest klapt op tafel, zwarte kolen vallen uit zijn mond en een zwarte stoffige aslaag daalt in de kamer.&nbsp;



Tot ik een nieuw gebed voor je heb gevonden. Dan zal je geen gewicht meer hoeven dragen.



Hij glimlacht, voelt zijn hoest van onder de keel, houdt zijn handen over zijn mond en slikt de hoest weer in. Ze zal hem blijven aankijken. Ze zal denken over hetzelfde als altijd. Zo zullen ze blijven zitten en buiten zal het paard wachten met een lach, zodra de zon zich weer hoog ophijst.&nbsp;







<iframe loading="lazy" title="nachtkruipen - gebed by PROEFKONIJN" width="500" height="400" scrolling="no" frameborder="no" src="https://w.soundcloud.com/player/?visual=true&#038;url=https%3A%2F%2Fapi.soundcloud.com%2Ftracks%2F2084676678&#038;show_artwork=true&#038;maxheight=750&#038;maxwidth=500"></iframe>



Bijbehorende soundscape door Pepijn Rözer.

Ik denk toch echt dat hij de tranen eruit slaat. Ik zie hem ‘s ochtends kolen hoesten en een paard op z’n rug dragen tot...

Nachtkruipen – gebed

Nachtkruipen - mos

Wat van de kaalmens die onaf, verkreukt, onlosmakelijk verveeld, liever met zijn handen in de vacht van de avond, bedekt met gemak&nbsp;



dan confrontatie? Uit zijn lach hangt de hoektand, de kaak is verwelkt en het mos groeit over zijn kleren. Met genot beladen, ontspringt hier 



het zwijgen. Wat&nbsp;van de kaalmens die gelieve de handen in een geleegd gat behoudt en rond, slap dan toch grijnzend? Liefhebbend in onwetendheid, het geweld der dingen&nbsp;



dat dooft&nbsp;tussen de gebouwen, langzaam in ontplooiing. De hemel is rook, streelt als een bruut over wat sluipt op de vloeren. Om geaaid te worden



zachtjes uitgehold tot de mond openvalt, met de letters als brokken van E en O uit het keelgat, een rook aan hoest een mensheid aan hoest een leven lang preuts en kuch kuchend.&nbsp;



Het strelen leidt ertoe dat ieder een kaalmens, naamloos, met gestilde honger. Wat nu van de kaalmens(en) gezamenlijk bedekt met mos, nauw beademt en een langzame



terugkeer naar oorsprong, oerknal, valster, stilte?&nbsp;

Wat van de kaalmens die onaf, verkreukt, onlosmakelijk verveeld, liever met zijn handen in de vacht van de avond, bedekt met gemak&nbsp; dan confrontatie? Uit...

Nachtkruipen – mos

Nachtkruipen - de wieg

Dit zwart dat vult, roept, rukt over de steeg. Grijnst elke hoek om tot het stilstaat en zucht. Ontdooit zijn we nu, van het licht.&nbsp;Er is benauwing, maar het leidt niet af. We zien een huis en de deur kraakt open.&nbsp;&nbsp;



Je weet dat er spinnen in je muren leven? Duizenden, maar je hebt het niet door.&nbsp;



Het gezicht van mijn vader met zorgzame blik, de frons heelhuids. Ik schud mijn hoofd.&nbsp;



Dat is niet waar. Muren kraken soms gewoon.&nbsp;



Ik loop door met jeukende handen. Het gat in mijn sok knellend om mijn dikke teen, sleept over een versplinterde vloer. Tegenover mij de muur waar iets in klopt, zacht, ontladen tot de luide dreun daalt in het gebarsten oppervlak. Ik sluipweg voorwaarts, in een tedere blik daal ik hoog dwars. Mijn handen op de muur, het cement dat leeft dat op en neer en op en neer. Het cement dat leeft. De muur dat leeft. Iets schuilt. Iets leeft.&nbsp;



Ik liep telkens koortsbeslagen door die gang.



Mijn vaders hand graait naar de frons, waar de rimpels strak het voorhoofd snijden. Zijn bord belegd met brood en jam aan een mes dat likt. Ik staar naar de jampot, twee vijgen op het etiket staren naar mij.&nbsp;



Maar die angst is nu weg. Ik loop op het donker met blote voeten. Ik praat tegen de stilte, zeg dag tegen de oude vriend.&nbsp;Zijn stem vervaagt.



Luister, het fluistert. Iets trapt zachtjes van binnen tegen de muren aan. Wat schuilt hier, achter het geklop een stem een ander een beweging een mens een oorsprong. Mijn wang dichtgedrukt, luisterend, daarachter een zanglied klagend.



Hier ziet niemand wat zich afspeelt. Achter het gordijn van gevallen damp en kou roest de wieg die waadt en drukt. Op de laatste mensen, uit gebrek tot schim benoemd.&nbsp;Het blijft zich herhalen.



Wie ben jij?&nbsp;Fluisterend voel ik mijn handen klam openklappen en dichtslaan.&nbsp;



Dat weet ik zelf ook niet precies.&nbsp;De stem is zoet, draagt bijna geen gewicht.



Waarom zit je in mijn muur?&nbsp;



Dat is nu eenmaal zo.



Ben jij zoals ik, van vlees en lichaam, met naam?&nbsp;



Ik ben allesbehalve. Ik ben nauwelijks onthouden.



Kan ik je niet openbreken? Kan ik je vasthouden, om je eruit te trekken?&nbsp;



Nee. Sommigen zitten hier en anderen niet. Zoals jij op de grond, ik de muur. Ik zal hier moeten blijven.



Maar verlang je er soms niet naar om te kunnen lopen?



Ik hoor niks meer. Ik wrijf met mijn handen over het cement, zoek naar de klopping, naar de zekerheid van je bestaan in de stilte die nu draaft.&nbsp;Het licht gooit zichzelf al het huis in, ontrolt, springt op.&nbsp;Ik loop in tegenzin de trap op naar de kamer en hoor mijn vader.&nbsp;



Zie je het dan niet? Dit huis, leeft. Dit licht, leeft. En de schaduw die ons zojuist bedekt had, leeft mee.&nbsp;Hij smeert de vijgenjam op het stuk brood en glimlacht.











<iframe loading="lazy" title="nachtkruipen - de wieg by PROEFKONIJN" width="500" height="400" scrolling="no" frameborder="no" src="https://w.soundcloud.com/player/?visual=true&#038;url=https%3A%2F%2Fapi.soundcloud.com%2Ftracks%2F2076110172&#038;show_artwork=true&#038;maxheight=750&#038;maxwidth=500"></iframe>







Bijbehorende soundscape door Pepijn Rözer.

Dit zwart dat vult, roept, rukt over de steeg. Grijnst elke hoek om tot het stilstaat en zucht. Ontdooit zijn we nu, van het licht.&nbsp;Er...

Logo	Vincent Hammingh
Kernteam	Iduna Paalman, Thijs Joores, Erwin Hurenkamp, Oumaima Belkhdar
Website	Laurens Besselsen

Jaap Blankespoor
Lelie Danesh