Twaalf erkenningen van personen en plekken die ik koester

312

Liefste Margaret

Kaya Erdinç

Liefste Margaret*,

In een zomer waarin ik een tuin film die me heel dierbaar is, lees ik ook
de auteurs uit de mystieke traditie, veelal vrouwen, die de donkere nacht van hun zielen
niet klein hielden,
maar eindeloos
eindeloos converseerden, mystificeerden
het geheim tot uitvoer brachten
terwijl iedere mens van deze tijd
en dus neoliberaal
nou juist van ieder oprecht mysterie, en geheim,
veel te snel een probleem maakt

Bibi, die het werk van deze mensen al vele jaren eerder las,
houdt ook al veel langer de eerder genoemde tuin bij

Jouw film, Plaats van het werk, betreft jouw huis in Kirkwall
waar je je verhoudt tot alles
waarin je nederig kunt zijn,
omdat je jezelf enkel openbaart,
richting je eigen tuin,
in plaats van je TikTok-feed
je film duurt namelijk een halfuur
en verschaft iedere kijker een levenslang gevoel
van wachten
zoals Bibi’s Theresia van Ávila er een kunst van maakte
om pas op het allerjuiste moment te publiceren
anders zou het d’r veel meer dan alleen
haar heiligheid gekost hebben

daar is niets romantisch aan, net als aan jouw werk, en hopelijk,
net als aan mijn film, die randjes en kantjes,
en verfromfraaide handjes
centraal stelt
in de erkenning van hoe jij jouw tuin filmde,
wat direct een weigering inhield van alle mannetjesputters
die blij waren met jou, daar op de Orkney eilanden,
terwijl zij in Londen zaten,
en experimentele films maakten,
die gruwden van tuinen en zelfstandigheid.


*Margaret Tait (1918-1999) was een Schotse filmmaker, schrijver en huisarts die ik enkele
jaren geleden voor het eerst als onderdeel van een overzichtstentoonstelling in het GoMA in Glasgow ontdekte. Haar blik raakte me direct omdat ze in haar werk consistent laat zien hoezeer huizen plekken van radicale openheid en politiek kunnen zijn, in plaats van
conventionaliteit en zelfbehoud. In 1992 zou ze als eerste vrouwelijke Schotse filmmaker een speelfilm uitbrengen, onder de naam Blue Black Permanent
.