LAWINES RAZEN AFLEVERING 21: DE KAMELEON

LAWINES RAZENeen podcast waarin klassieke Nederlandstalige kinderboeken opnieuw gelezen en besproken worden met schrijvers van nu.

Aflevering 21: De Kameleon-serie – H. de Roos (vanaf 1948)

Luister hier:

Gasten: Tosca Menten & Sander Meij

Tosca Menten (1961) ging naar de kunstacademie, en werd tekendocente. In 1999 verscheen haar eerste kinderboek, toen al, net als nog altijd, bij uitgeverij Van Goor. Dat was Villa Mosterd en de wraak van Graaf Gruwel. Er volgde een stroom aan vrolijke boeken, en tien jaar later, in 2009, verscheen het eerste deel van de serie die haar een enorme schare lezers heeft gebracht, Dummie de Mummie, waarvan er elf delen zijn verschenen, en de twaalfde is aangekondigd. Ze kreeg er vele, vele nominaties en prijzen van kinderjury’s voor, om te beginnen in Vlaanderen, met de Prijs van de Kinder- en Jeugdjury, en daarna volgden in Nederland zeven nominaties voor de kinderjury en twee keer de prijs zelf. Ze schreef in 2012 het kinderboekenweekgeschenk, maakte veel voorstellingen over haar boeken, en schreef ook nog veel andere boeken en series, zoals die over Siem en Struis. Haar boeken zijn succesvol verfilmd, en onlangs kreeg ze een Gouden Boek van de CPNB, dat betekent dat er van Dummie de Mummie deel 1 75.000 exemplaren zijn verkocht. Haar laatst verschenen boek is De iglo van tante Friet en 113 andere 5-sterren woningen van dieren.

Sander Meij (1980) heeft Nederlandse taal en cultuur gestudeerd aan de Universiteit van Amsterdam en is dichter, non-fictieschrijver, kinderboekenschrijver en ghostwriter voor kinderboekenseries. Als dichter debuteerde hij in 2015 bij uitgeverij Nieuw Amsterdam, en inmiddels zijn er drie bundels, waarvan de laatste, De wolf is terug, in 2022 verscheen. Hij schreef een non-fictietitel voor volwassenen, God bless America, over inburgeren in de Verenigde Staten, bij Blossom Books. Als kinder- en jeugdboekenschrijver is hij verantwoordelijk voor Bennie Tak aan de wandel, bij Unieboek, en voor de jeugdroman Alma, opnieuw bij Blossom Books. Als ghostwriter geeft hij de meeste titels uit, hij schreef zeven nieuwe Pinkeltje-titels, hij schreef de boeken uit de series van paardenmeisje Britt Dekker, van youtubers Rik en Jesper, die over tiktokker Meester Jesper, die namens Nathan Rutjes (De Lavezzi mysteries), en de meest succesvolle, de drie delen over Rutger en Tomas en hun hond Paco. Met De tijdmachine en De magische halsband won hij samen met hen twee keer de Prijs van de Nederlandse Kinderjury en dat zal met het derde deel De pretmachine volgend jaar vast weer gebeuren.

H. (Hotze) de Roos leefde van 1909 – 1991 en was, voor hij zijn boeken ging schrijven, meester-timmerman. Hij woonde in Krommenie, in Noord-Holland, maar was wel als kind van een aannemersvader opgegroeid in Friesland. Er was géén meer in de buurt, dus een bootje zoals de Kameleon, het bootje uit de boekenserie, heeft hij nooit gehad. Na de Tweede Wereldoorlog bracht De Roos een met pen in een schrijft geschreven manuscript naar uitgeverij Kluitman. Het boek heette toen nog De tweeling van de dorpssmid. Kluitman paste de titel aan, gaf het uit, en de geschiedenis spreekt voor zich. De Roos is met meer dan vijftien miljoen verkochte exemplaren van zijn reeks de bestverkopende Nederlandse kinderboekschrijver ooit. Hij schreef tot aan zijn dood zestig delen, en net voor hij stierf kwam hij met de uitgeverij overeen dat de serie voortgezet mocht worden onder zijn naam. Zijn uitgever schreef drie delen onder de naam P. de Roos (de voornaam van de uitgever begon met een P), daarna nam Fred Diks het over, die maakte drie gewone delen en acht delen in de Kameleon-junior serie. De laatste daarvan verscheen alweer 12 jaar geleden, in 2011, dus er lijkt een einde te zijn gekomen aan de serie. De naam van Hotze de Roos leeft voort in de Hotze de Roosprijs, uitgereikt door de Zaanse kinderjury voor het beste debuutkinderboek. 

De Kameleon-serie begon in 1948 met De schippers van de Kameleon. In alle delen vinden we dezelfde elementen: de tweeling Hielke en Sietse, waarvan, schrijft De Roos, Hielke wat terughoudender is en Sietse wat brutaler. Hun vader, Klinkhouwer is de naam, is smid. Hij is streng en gemoedelijk tegelijkertijd. Moeder is huisvrouw en bezig met eten maken en het wassen van kleren, en verder is er boerenknecht Gerben, die soms voor de gek gehouden wordt door de jongens, maar evenzo vaak een onverwachte bondgenoot is. En er is de veldwachter, Zwart, die altijd probeert de belhamels te betrappen. Een medestander is nog Cor, een neefje van de buurvrouw. Cor komt af en toe logeren en wordt dan door de jongens van braaf mannetje tot even speels als zijzelf omgetoverd. En in de verdere delen komen er belangrijke vrienden van de tweeling bij, zoals Kees, de molenaarszoon, en Louw. In het eerste deel krijgen de jongens een bootje, een opduwertje, zoals het genoemd wordt, dat in onbestemde kleuren geschilderd is en daarom De Kameleon wordt genoemd. Het onooglijke bootje kan sneller varen dan verwacht, en ze beleven er allerlei guitige, licht ondeugende avonturen mee, altijd vanuit een rechtschapen hart.

  • De montage van Lawines razen is in handen van Ignace Schoot.
  • We bedanken de erven An Rutgers van der Loeff en uitgeverij Ploegsma voor het mogen gebruiken van de naam Lawines razen.
  • De muziek: Capering (Blue Dot Sessions).
  • Het logo werd gemaakt door Floor de Goede.

Besproken boeken

Tosca Menten: Dummie de Mummie

Dummie de Mummie

Tosca Menten

Bestel
Sander Meij: Alma

Alma

Sander Meij

Bestel