lawines razen aflevering 15: koning van katoren
LAWINES RAZEN – een podcast waarin klassieke Nederlandstalige kinderboeken opnieuw gelezen en besproken worden met schrijvers van nu.
Aflevering 15: Koning van Katoren – Jan Terlouw (1971)
Luister hier:
Gasten: Manon Sikkel & Reza Kartosen-Wong.
Manon Sikkel (1965) studeerde psychologie in Amsterdam, literatuurwetenschap in Londen, en wetenschapsjournalistiek in Utrecht, werd journalist, schreef voor allerlei tijdschriften en kranten, maakte kinderpagina’s en debuteerde in 2008 met haar eerste kinderboek, Is liefde besmettelijk, het eerste boek van de Izzy Love-serie. Dat kreeg de Hotze de Roosprijs, en de debuutprijs van de Kinderjury. Later kreeg Manon nog drie keer de Prijs van de Nederlandse Kinderjury en twee keer een Pluim van de Senaat van de kinderjury. Ze werd bekend met meerdere series, zoals ook die over Elvis Watt, over Geheim agent oma, over De beste school van de wereld, en onlangs begon ze een nieuwe serie met haar boek Sara Paletti. Haar boeken verschijnen bij uitgeverij Luitingh-Sijthoff en ze werkt met illustratoren als Annet Schaap, Marja Meijer en Katrien Holland. Tenslotte was Manon Sikkel van 2019 tot en met 2022 kinderboekenambassadeur en pleitte ze in die functie vooral voor meer diversiteit en inclusiviteit in kinderboeken.
Reza Kartosen-Wong (1973) schreef samen met zijn vrouw Chee-Han twee prentenboekteksten voor uitgeverij Rose Stories, Waar is mijn noedelsoep?!?, uit 2019 en Gebakken rijst met van alles en nog wat!!! In 2021. De tekeningen in deze twee boeken zijn van Maria Koutamanis. De boeken gaan over kinderen die met elkaars culturen via het eten dat ze mee naar school nemen of klaarmaken voor een wedstrijd. Ze schreven samen ook een vrolijk, snel verhaal in de bundel De schoen van tien miljoen, waarin kinderen een hackteam vormen om de misstanden die de slachtoffers van de toeslagenaffaire benadeeld hebben recht te zetten. Daarnaast werkte Reza eerder als journalist en radiomaker voor onder meer De Wereldomroep, en is hij nu docent media & cultuur aan de universiteit van Amsterdam, nadat hij in 2016 promoveerde op onderzoek naar de culturele identificaties en de mediaconsumptie van jonge Aziatische Nederlanders. Reza Kartosen-Wong schrijft tenslotte ook nog columns en opiniestukken in bijvoorbeeld Het Parool en Trouw, met name over thema’s als media & diversiteit en culturele identiteit.
Jan Terlouw (1931) studeerde na de Tweede Wereldoorlog wis- en natuurkunde en werd wetenschappelijk onderzoeker op het gebied van kernfusie. Bij het naar bed gaan vertelde hij zijn kinderen verhalen, waarna zijn vrouw hem stimuleerde om de verhalen die hij schreef over Oom Willibrord op te sturen naar een uitgeverij – die kwamen bij Van Holkema & Warendorf terecht, waar Paul Biegel adviseur was. Pjotr en Oom Willibrord werden Terlouws eerste twee boeken, maar zijn derde manuscript – Koning van Katoren – werd door Biegel te politiek geacht, en dus stapte Terlouw over naar Lemniscaat, zijn uitgever tot op vandaag. Het verscheen in 1971 en hij kreeg er de Gouden Griffel 1972 voor. Voor zijn vierde boek – Oorlogswinter – kreeg hij meteen wéér de Gouden Griffel, die van 1973 dus. Daarna volgden nog andere klassiek geworden titels als Oosterschelde windkracht 10, Gevangenis met een open deur en De kloof.
Maar behalve als schrijver zullen mensen hem ook als politicus kennen. Terlouw was Tweede Kamerlid voor D66, en later fractievoorzitter, vicepremier, minister van economische zaken en commissaris van de koningin in Gelderland. Wie Terlouw zegt, zegt dus politiek én schrijven – en die komen samen in Koning van Katoren. Het boek is een parabel over het land Katoren, waar de oude, geliefde koning gestorven is en de macht nu aan zes op hun eigen gelijk gerichte ministers is. Maar in de nacht waarin de oude koning sterft, wordt de jonge Stach geboren, die opgevoed wordt door zijn oom, die bediende is in het paleis. Hij dwingt af dat Stach langs mag komen bij de ministers – omdat Stach zeker weet (net als zijn oom) dat hij de nieuwe koning zal worden. De minsters hebben geen zin in de brutaliteit van die jongen en schepen hem af met een onmogelijk uit te voeren opdracht elders in het rijk. De zeven opdrachten (die Stach tegen alle verwachtingen in tot een goed einde brengt) weerspiegelen de maatschappelijke problemen van de vroege jaren zeventig – problemen die we nog steeds herkennen.
- De montage van Lawines razen is in handen van Ignace Schoot.
- Bekijk hier de trailer van de vefilming van Koning van Katoren.
- Deze podcast werd mogelijk gemaakt door een subsidie van het Nederlands Letterenfonds in het kader van de campagne Van maker tot lezer, en we bedanken de erven An Rutgers van der Loeff en uitgeverij Ploegsma voor het mogen gebruiken van de naam Lawines razen.
- De muziek: Capering (Blue Dot Sessions).
- Het logo werd gemaakt door Floor de Goede.
- Vorige en komende afleveringen: Lawines razen, Kon hesi baka – Kom gauw terug, El is zo blij met Els, Het malle ding van bobbistiek, Hoe Mieke Mom haar maffe moeder vindt, Boris, Berichten voor bezorgde kinderen, De torens van februari, Liefdesverdriet, Auww!, Suikerriet Rosy, Pitjemoer, De prinses van de moestuin en Total Loss, weetjewel.
